Του ΜΩΥΣΗ ΛΙΤΣΗ
Πανικόβλητοι οι απανταχού επενδυτές, όπου φύγει φύγει, εγκαταλείπουν τα xρηματιστήρια του πλανήτη, που κατακρημνίζονται χωρίς τέλος, με την παγκόσμια πολιτική ηγεσία θεατή στις επιπτώσεις του χρηματοπιστωτικού «Φρανκενστάιν», που η ίδια εξέθρεψε. Βλέποντας την κατάσταση αυτή και μετά από αίτημα του Ισπανού πρωθυπουργού, Χοσέ Θαπατέρο, ο Νικολά Σαρκοζί κάλεσε σε έκτακτη σύνοδο τους 16 ηγέτες της Ευρωζώνης, αύριο στο Παρίσι.
Το προχθεσινό κραχ στη Γουόλ Στριτ έγινε ακόμη μεγαλύτερο στην Ασία, εξαπλώθηκε στην Ευρώπη και κανείς δεν μπορεί να διανοηθεί πού θα τελειώσει το διεθνές χρηματοπιστωτικό δράμα, που συμπτωματικά εξελίσσεται ξανά μήνα Οκτώβριο, όπως το περιβόητο κραχ του '29, αλλά και το σχετικά «ανώδυνο» μεταγενέστερο κραχ του '87.
Dow κάτω από 8.600
Η πτώση του Ντάου Τζόουνς (-7,33%) την Πέμπτη για πρώτη φορά κάτω από τις 8.600 μονάδες, προκάλεσε απώλεια 2,3 τρισ. δολαρίων την προηγούμενη εβδομάδα και 8,3 τρισ. δολαρίων μέσα σε ένα χρόνο. Από τις αρχές του έτους ο Ντάου Τζόουνς έχει χάσει 39% και πάνω από 20% σε μία εβδομάδα.
Η μετοχή του κολοσσού της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας General Motors υποχώρησε την Πέμπτη έως και 33%, στα 4,65 δολάρια. Η κεφαλαιοποίηση της GM βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1929, σύμφωνα με τα στοιχεία της εδρεύουσας στην Καλιφόρνια, εταιρείας Global Financial.
Η «μαύρη μέρα» φάνηκε από το πρωί με το χρηματιστήριο του Τόκιο να καταποντίζεται έως και 11,4%, κλείνοντας τελικά με πτώση 9,62%, πτώση που είναι η μεγαλύτερη από το κραχ του 1987, εξαφανίζοντας από την αγορά 202 δισ. δολάρια σε μια μέρα. Μέσα σε μία εβδομάδα το χρηματιστήριο του Τόκιο έχει υποχωρήσει κατά 24%, ποσοστό υπερδιπλάσιο από όσο είχε χάσει στο κραχ του 1987. Από τις αρχές του έτους έχει υποχωρήσει κατά 46%.
Το κλίμα επιδεινώθηκε και από την πρώτη χρεοκοπία χρηματοπιστωτικού ιδρύματος της Ιαπωνίας, της μη εισηγμένης ασφαλιστικής εταιρείας Yamato Life Insurance, που κατέρρευσε υπό το βάρος χρεών 2,7 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με δημοσιεύματα εφημερίδων, η ιαπωνική κυβέρνηση συζητά το ενδεχόμενο να επαναφέρει στο προσκήνιο νόμο για τη διάσωση τραπεζών της δεκαετίας του '90, όταν η Ιαπωνία πληττόταν από τη δική της χρηματοπιστωτική κρίση και σχεδιάζει να δημιουργήσει ταμείο διάσωσης 100 δισ. δολαρίων.
7-8% κάτω η Ευρώπη
«Πρόκειται για πανικό. Η Νέα Υόρκη, τα νομίσματα - δεν υπάρχει τίποτα που να μπορούμε να εμπιστευτούμε», δηλώνει ο Τακάσι Ούσχιο, επικεφαλής της επενδυτικής εταιρείας Marusan Securities. «Οι επενδυτές τρέχουν να κάνουν ρευστό. Η έλλειψη εμπιστοσύνης συνδυάζεται με τον πανικό». Τα μεγάλα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια κατέγραφαν νωρίς χθες το απόγευμα απώλειες που άγγιζαν το 7% και 8%, έχοντας νωρίτερα «χτυπήσει» πτώσεις πάνω και από 10%. Οι απώλειές τους σε εβδομαδιαία βάση ξεπερνούν το 21%.
Εκλεισαν Μόσχα, Βιέννη
**Το Χρηματιστήριο της Μόσχας έκλεισε για μία ακόμη φορά μόλις άνοιξε, με πτώση 7%, ενώ οι αρχές της Ινδονησίας (χώρα που στο παρελθόν έχει «καεί» από την ασιατική κρίση του 1997), έκλεισε το χρηματιστήριά της επ' αόριστον. Εκλεισε με το άνοιγμα ακόμη και το χρηματιστήριο της Βιέννης, που υποχωρούσε 10%. Είναι η πρώτη φορά στην παρούσα κρίση, που κλείνει χρηματιστήριο κράτους-μέλους της Ε.Ε. και του ευρώ. Η Κεντρική Τράπεζα της Ινδίας προχώρησε σε δραστική περικοπή των συναλλαγματικών της αποθεμάτων, αποδεσμεύοντας κάπου 12 δισ. δολάρια, προκειμένου να διευκολύνει την εγχώρια ρευστότητα, καθώς τα επιτόκια στην τοπική διατραπεζική αγορά είχαν φτάσει στο υψηλότερο επίπεδο των 19 μηνών.
Στο πλαίσιο των απεγνωσμένων προσπαθειών για αντιμετώπιση της κρίσης, η κυβέρνηση της Ολλανδίας ανακοίνωσε ότι βάζει στην... άκρη 20 δισ. ευρώ για την προστασία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας. Στην Ελβετία, σύμφωνα με δημοσιεύματα εφημερίδων, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να αυξήσει το κατώτατο όριο εγγύησης των τραπεζικών καταθέσεων από τα 30.000 ελβετικά φράγκα (αντιστοιχεί περίπου σε 20.000 ευρώ, που ίσχυε στην Ε.Ε. πριν από την κρίση), ανταποκρινόμενη στην πανευρωπαϊκή ομπρέλα προστασίας των καταθετών.
**Στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έδωσε η Fed την Πέμπτη στη δημοσιότητα, ο δανεισμός των αμερικανικών τραπεζών έχει φτάσει στο ρεκόρ των 420 δισ. δολαρίων την ημέρα. *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 11/10/2008
