Η Ελλάδα σηκώνει τα μανίκια;

Άπνοια, αδιαφορία και επιφυλακτικότητα εν αναμονή του σπινθήρα 

του Γιάννη Τσούτσια

«Η Ελλάδα σηκώνει τα μανίκια», δήλωσε ο πρωθυπουργός με φόντο τα εργοτάξια των αυτοκινητοδρόμων στη σκανδαλώδη Ολυμπία Oδό, προκαλώντας ειρωνικά μειδιάματα σε μια παράξενη, αλληγορική και κατά σύμπτωση επετειακή υπενθύμιση των «επικαίρων» της Eπταετίας. Αλλά, τώρα, ποιος τους πιστεύει; Ποιος δίνει σημασία στο σχέδιο Βενιζέλου για τις δήθεν 700.000 θέσεις εργασίας; Ποιος παρακολουθεί τους νεολογισμούς της ΔΗΜΑΡ ή τους κακόφωνους διαπληκτισμούς των νέων αστέρων της τηλεόρασης;

Ζούμε τη φάση της μηδενιστικής αποκάλυψης. Της απόλυτης σαθρότητας, όχι μόνον του αποκαλυμμένου μνημονιακού ρεαλισμού, αλλά και των εναλλακτικών του, την προχειρότητα και την επιφανειακότητα των προτεινόμενων «λύσεων». Των παραπομπών στο πομπώδες με τις πολλές σκιές, τις αποκρύψεις, των ελάχιστα στοιχειοθετημένων απαντήσεων. Τελικά των αυταπατών. Η διαδικασία αυτή, που σωρεύτηκε προοδευτικά μετά τις περυσινές εκλογές και την ήττα του κινήματος των πλατειών, πήρε αποκαλυπτικές διαστάσεις μετά τα γεγονότα της Κύπρου. 

Όσα έγιναν αιφνιδιαστικά στο νησί, δεν φόβισαν τον κόσμο, όπως εκ πρώτης όψεως υποστηρίχτηκε. Αντίθετα, λειτούργησαν αφυπνιστικά και απενεργοποίησαν τη μονότονη επανάληψη κάποιων υπό κατάρρευση παραδοχών. Τώρα, ο πήχης των απαιτήσεων, ανέβηκε. Με αποτέλεσμα να μην αρκούν οι επαναλήψεις, το «μια από τα ίδια», να εκτίθενται οι κόκκινες γραμμές, τα plan b, έστω ενισχυμένα σε «αυθεντικότητα» και τραβηγμένα από τα μαλλιά προς τις πιο πιεστικές εκδοχές τους. Μοιραία, εκδηλώνεται καθολική η δυσπιστία απέναντι στους κομματικούς σχηματισμούς, στο ίδιο αυτό πολιτικό σύστημα, που την ώρα που στοχοποιείται, μεταλλάσσεται και διαφεύγει νεκροζώντανο. Κι ας μην εστιάζουν στο κενό εκπροσώπησης οι δημοσκοπήσεις. Πουθενά δεν εντοπίζονται πολιτικές, άξιες υποστήριξης. Και κανείς δεν δίνει βαρύτητα σε κανέναν. Σιγά-σιγά, ούτε και στην Αριστερά και στις εξ αντανακλάσεως καθημερινές ανακοινώσεις της. Το χάσμα με την κοινωνία διαρκώς διευρύνεται.

Ο κόσμος πάλι, εύκολα αντιλαμβάνεται ότι τα πράγματα δεν προχωράνε με τον τρόπο που θα ήθελε ή που θα μπορούσε, ότι όλα πάνε από το κακό στο χειρότερο και πως «έτσι» δεν βγαίνει, την ώρα που ούτε οι εναλλακτικές εμφανίζονται πειστικές. Και μπορεί οι ισορροπίες να μοιάζουν αναλλοίωτες, όπως περίπου πριν ένα χρόνο και να παραχωρείται προσωρινά κάποια συναίνεση, όμως αυτή είναι εύθραυστη και επιφανειακή και δεν θα κρατήσει για πολύ ακόμη. Από την άλλη, ελπιδοφόρο παραμένει το γεγονός πως η κοινωνία, πίσω από την απάθεια, παραμένει ανοιχτή σε αυτοπροσδιορισμούς και μετατοπίσεις. 

Δεκτική, με τις κεραίες τεντωμένες. Έτοιμη να αναθεωρήσει. Να εμπνευστεί, αλλά όχι με παραμύθια.

Το ζήτημα, λοιπόν, μιας διαφορετικής πολιτικής στάσης, ιδίως από την πλευρά της Αριστεράς, εκκρεμεί με τρόπο κραυγαλέο, υπερώριμο, όπως π.χ. φαίνεται και από ορισμένες ειδικότερες απόπειρες, κάθε προέλευσης, να καλυφθεί το «κενό» ή από τη συμπεριφορά μεμονωμένων παραγόντων, αναλόγως της δεκτικότητάς τους. Ωστόσο, οι όροι για την πραγματοποίηση της αναγκαίας στροφής, οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία -επιτέλους- ενός πολιτικού ρεύματος διεξόδου, αγνοούνται επιδεικτικά και παρακάμπτονται συστηματικά, ακόμη κι από εκείνους, που ενώ το διαπιστώνουν, αρκούνται να πρωταγωνιστούν στην διαχείριση της ακινησίας. 

Πώς, όμως, γεννιέται μια άλλη πολιτική; Καταρχήν, αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες της. Την επιδείνωση της κοινωνικοπολιτικής διάστασης, ώστε να αξιολογηθεί η υποστροφή και να επιχειρηθούν οι αντίστοιχες παρεμβάσεις. Στη συνέχεια, αποφεύγοντας τις κεντρικές λογικές, τη χειριστικότητα και την αυτιστική αναπαραγωγή μηχανισμών ελέγχου (για τη συγκράτηση και την εγκόλπωση των υπολειμμάτων του ριζοσπαστισμού), με σκοπό όλα να ενταχθούν σε μια επικοινωνιακότητα που θα υπηρετεί την επικείμενη εκλογική μάχη. Θα χρειαζόταν ακόμη να αποφευχθούν οι βολικές ερμηνείες, οι υποχωρήσεις λόγω συγκυριακών αναγκών, να διαμορφωθεί ένα πολιτικό υποκείμενο χειραφετημένο και όχι ευθυγραμμισμένο στην ευκολία. Και τέλος, το κυριότερο, να τεθούν υπό αμφισβήτηση μια σειρά από ταυτοτικά κλισέ και ερμηνείες που μεταθέτουν το πολυδιαπιστωμένο τέλος της μεταπολίτευσης. Μάλιστα, σ’ έναν κόσμο, που ιδίως γεωπολιτικά, μεταβάλλεται με ρυθμούς ταχύτατους, απειλητικούς και δυσερμήνευτους. 

Σήμερα, η προϊούσα πορεία των πραγμάτων, υποχρεώνει την Αριστερά σε συνθετότερες και πιο διασταλτικές προσεγγίσεις που θα περιλαμβάνουν φιλοσοφικές, θεωρητικές, αξιακές και στρατηγικές αναθεωρήσεις, ώστε αντίστοιχα και το πεδίο της σύγκρουσης να μετατεθεί και να υπερβεί το σημερινό ατελέσφορο πλαίσιο. Πίσω από την εξαπλούμενη μαζική κατάθλιψη, την αδιαφορία, την υποστολή της οργής και της λαϊκής διαθεσιμότητας, κρύβεται η αδυναμία και ταυτόχρονα η διαπίστωση, πως πρέπει κανείς πρώτα να θέσει τα πραγματικά επίδικα, να ξεφύγει από τις αντιθέσεις ενός σκηνικού εγκλωβιστικού και να δώσει τη μάχη «αλλού» και «αλλιώς». Αυτό το «αλλού» οφείλει να αναγνώσει και να περιγράψει η Αριστερά, χωρίς να διστάσει, δίνοντας νόημα, περιεχόμενο, διέξοδο και υπόσταση στην πραγματικά αναγκαία πολιτική σύγκρουση.

Νέα Μανωλάδα, όπως νέα Ελλάδα

Ο κυνισμός και η ανθρωποφαγία ανθούν πάνω στα κοινωνικά ερείπια του Μνημονίου

του Μιχάλη Σιάχου

Και ξαφνικά, για ακόμα μια φορά, όλοι έπεσαν απ’ τα σύννεφα. Οι εικόνες και οι πληροφορίες που έρχονται στο φως από τη Νέα Μανωλάδα παραπέμπουν ευθέως στη φεουδαρχία ή ακόμα χειρότερα σε συνθήκες δουλείας. Οι επιστάτες άνοιξαν πυρ εναντίον των Μπαγκλαντεσιανών εργατών γης που… τόλμησαν να ζητήσουν τα δεδουλευμένα τους, στέλνοντας 34 ανθρώπους στο νοσοκομείο.

Το μεταναστευτικό, η ανομία, τα κυκλώματα, η «μαφία της φράουλας» ήρθαν και πάλι ανάκατα στο προσκήνιο. Η κουβέντα άναψε. Θεσμικοί φορείς, υπουργοί και κυβερνητικοί παρατρεχάμενοι «εξεγέρθηκαν», καταδικάζοντας (απερίφραστα πάντα) το αποτρόπαιο γεγονός.

Περίσσεψαν οι αναλύσεις, οι καταγγελίες, οι αποκαλύψεις και οι «αποκαλύψεις». Πολλοί έγραψαν ότι έσπασε η ομερτά που επικρατεί στα φραουλοχώραφα. Το επιμέρους απ’ τη μια και η επιμελημένη γενίκευση και στοχοποίηση μιας ολόκληρης περιοχής και μιας ολόκληρης τοπικής κοινωνίας από την άλλη, επιχειρούν για μια ακόμα φορά να εξαφανίσουν τον πυρήνα, τη μήτρα που γέννησε το τραγικό περιστατικό στη Νέα Μανωλάδα, τη μήτρα που μετατρέπει, ταχύτατα, ολόκληρη τη χώρα σε Νέα Μανωλάδα.

Βεβαίως και μπορεί κάποιος να σταθεί στο μεταναστευτικό, βεβαίως και μπορεί να αναδείξει τις μαφιόζικες πρακτικές του συγκεκριμένου αλεξιπτωτιστή μεγαλο-παραγωγού φράουλας που εκμεταλλεύεται 300 στρέμματα εξάγοντας το προϊόν κυρίως στη Ρωσία, αλλά και τα δύο αυτά ζητήματα, όπως και πολλά άλλα, αποτελούν πτυχές και επιμέρους εκφράσεις της συνολικής εικόνας που διαμορφώνεται και είναι άκρως τρομακτική.

Θα απαντήσουμε στα πραγματικά ερωτήματα;

Φοιτητικές εκλογές 2013: Ανάγκη για πιο ουσιαστικές εκτιμήσεις, απολογισμούς και αλλαγές

Η μεγάλη αποχή αποτελεί το κυρίαρχο χαρακτηριστικό των φετινών, φοιτητικών εκλογών. Δεκάδες χιλιάδες συμφοιτητές μας –πάνω από τους μισούς ενεργούς φοιτητές- δε βρήκαν το λόγο να ψηφίσουν. Όταν η πολιτική έχει επιστρέψει στη γενιά μας, σαν αγωνία, προβληματισμός, αναζήτηση, ερωτήματα αλλά και συλλογική δράση, συμμετοχή και αγώνες, η αναντιστοιχία αυτή μαρτυρά ότι ο υπαρκτός «φοιτητικός συνδικαλισμός» και οι διαδικασίες του αποτελούν ένα παράλληλο σύμπαν. Αυτό είναι το και το πιο κεντρικό –και δυσεπίλυτο- ζήτημα που πρέπει να απασχολήσει όσους βρίσκονται απ΄τη μεριά της ανατροπής.

Σε αυτό το μικρόκοσμο από πάρτι, ρουσφέτια, σημειώσεις, διευκολύνσεις και μπράβους, η ΔΑΠ κατέχει επάξια την πρωτιά. Ο «μηχανισμός ΔΑΠ» ξεφεύγει μέσα σε αυτό το περιβάλλον από το να χαρακτηριστεί σαν αυτό που πραγματικά είναι: Η φοιτητική παράταξη του δοσίλογου Σαμαρά, αρχηγού της τροϊκανής κυβέρνησης που διαλύει τη χώρα. Η ΠΑΣΠ, παρόλη την καθόλου αμελητέα φθορά που της κοστίζει τα τελευταία χρόνια η κατρακύλα του ΠΑΣΟΚ, διατηρεί ακόμα σημαντικά ποσοστά, ειδικά σε μεγάλες σχολές. Μόνο εκεί όπου υπήρξαν αντιστάσεις και κινητοποιήσεις για το σχέδιο Αθηνά, φαίνεται να υπάρχει μια σημαντική ενίσχυση όσων συμμετείχαν και τις στήριξαν.

Όσο τα πραγματικά ερωτήματα που γυροφέρνουν στο μυαλό όλων των φοιτητών απουσιάζουν από την ατζέντα, τόσο το τοπίο και η «επόμενη μέρα» των φοιτητικών εκλογών θα παραμένουν ίδια. «Που πάει αυτή η χώρα»; «Υπάρχει διέξοδος»; «Πώς θα ζήσουμε»; «Τι θα κάνουμε τα πτυχία μας»; «Γιατί να μείνουμε στην Ελλάδα»; Όσο λείπουν οι αντίστοιχες μαζικές πρωτοβουλίες ζύμωσης, έκφρασης, συμμετοχής, αντίστασης, οικοδόμησης, τότε ακόμα και τα ελαφρώς αυξημένα ποσοστά της φοιτητικής Αριστεράς (ΠΚΣ και ΕΑΑΚ) θα χαροποιούν ολίγους, θα «επιβεβαιώνουν» ή «αυτοεπιβεβαιώνουν» για λίγο, μα δε θ' αλλάζουν τα πράγματα.

Η Αριστερή Ενότητα (ΑΡΕΝ) δεν κατάφερε να έχει ένα θετικό αποτέλεσμα. Ειδικά σε συνθήκες όπου η πλειοψηφία των νέων ανθρώπων στηρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ ή τον βλέπει θετικά ή ελπίζει στη συνεισφορά του για να σωθεί και ν' αλλάξει η χώρα. Η ΑΡΕΝ οφείλει να ενωθεί μ' αυτό το δυναμικό, να το αφουγκραστεί, να ψάξει για ουσιαστικές απαντήσεις, να υπάρξει μ' έναν διαφορετικό τρόπο στις σχολές. Για να συμβάλλει σε ένα πολιτικό ρεύμα ανατροπής και μετάβασης της χώρας που δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς τη μαζική συμμετοχή των νέων ανθρώπων.

Ευρωπαϊκά σενάρια και εθνικές περιχαρακώσεις

Οι διαφορετικές οπτικές και οι πραγματικοί όροι της σύγκρουσης

του Γιώργου Παπαϊωάννου

Είναι γνωστό ότι, με αφορμή τις εξελίξεις στην Κύπρο, από χώρους της Αριστεράς επιδιώκεται μια ρελάνς κόντρα στο ΣΥΡΙΖΑ και την πολιτική του. Σύμφωνα με αυτούς, ο ΣΥΡΙΖΑ εξαπατά και δεν λέει όλη την αλήθεια στο λαό, ενώ η μόνη γραμμή που σήμερα μπορεί να δώσει διέξοδο είναι η προβολή του συνθήματος για άμεση έξοδο από την Ευρωζώνη ή την Ε.Ε.

Απέναντι σε αυτή την άποψη, έχει πυκνώσει τελευταία η αρθρογραφία σε έντυπα και διαδικτυακές σελίδες της Αριστεράς που προβάλλει ορισμένα επιχειρήματα. Σύμφωνα με αυτήν, οποιαδήποτε αλλαγή στην Ελλάδα περνάει μέσα από πανευρωπαϊκές εξελίξεις και ανατροπές. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί είναι πεδίο κοινωνικής πάλης και αντιπαράθεσης. Κάθε πορεία που οδηγεί έξω από αυτούς είναι εθνική αναδίπλωση με αρνητικές για την κοινωνία συνέπειες. Μια έξοδος χώρας ή χωρών από την Eυρωζώνη θα τροφοδοτούσε εθνικισμούς και ένα νομισματικό πόλεμο. Η ανατροπή των σημερινών συσχετισμών περνάει από την ταξική πάλη και τη σοσιαλιστική ενοποίηση της Ευρώπης και όχι από αντιπαραθέσεις κρατών ή περιοχών (π.χ. Βορράς-Νότος), στις οποίες φαίνεται να μεταθέτει τα προβλήματα και τις λύσεις ένας παλαιομοδίτικος «αντιϊμπεριαλισμός».

Για ένα αριστερό, πολιτικό ρεύμα διεξόδου της χώρας

Για ένα πανεπιστήμιο ζωντανό και δημιουργικό

Για ένα αριστερό, πολιτικό ρεύμα διεξόδου της χώρας

Το σχέδιο «Αθηνά» συνεχίζει την ολοκληρωτική διάλυση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οι νόμοι Διαμαντοπούλου και Αρβανιτόπουλου πρέπει να καταργηθούν, μαζί με όλες τις ρυθμίσεις των μνημονιακών χρόνων. Δημόσια Παιδεία με ελάχιστη χρηματοδότηση, με πλήρη πια έλεγχο από τα συμβούλια διοίκησης, με μείωση των φοιτητών και απαξίωση επιστημονικών κλάδων, με κάθε τρόπο εξυπηρέτηση της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Δε μάς κάνει αυτό το πανεπιστήμιο, όπως δεν μάς κάνει η ζωή και το μέλλον στην κατεχόμενη, τροϊκάνη Ελλάδα. Αγωνιζόμαστε για ένα πανεπιστήμιο, που από θύμα των μνημονίων θα μετατραπεί σε πρωταγωνιστική δύναμη για τη διέξοδο και για μια μεγάλη αλλαγή στη χώρα. Για να διατηρηθεί η δυνατότητα να πορευτούμε έξω από τις τροϊκανές συνθήκες και σ’ έναν διαφορετικό προσανατολισμό, χρειάζεται επιστημονικό δυναμικό, εγχώρια έρευνα, «χώρος» για προοδευτική διανόηση. Χωρίς τριτοβάθμια εκπαίδευση, χωρίς νέα μυαλά και υποδομές, η χώρα μας θα είναι μονίμως έρμαιο και δύσκολα θα μπορέσει να σταθεί στα πόδια της. Γι’ αυτό, χρειαζόμαστε ένα πολιτικό ρεύμα αλλαγής και μέσα στα πανεπιστήμια. Στον αγώνα που δίνει εδώ και τρία χρόνια ο ελληνικός λαός, μάς αντιστοιχεί ένα σημαντικό μερίδιο. Αλλιώς, μένει να διαλέξουμε ανάμεσα στην ανεργία και τη μετανάστευση. Στο χέρι μας είναι...

Για ένα πανεπιστήμιο που θα στεγάσει το δικαίωμά μας στη μόρφωση. Καμιά σχολή ή τμήμα να μην κλείσει. Για να μείνουμε Ελλάδα. Για να μη μεταναστεύσουμε. Θέλουμε να ζήσουμε εδώ, να μορφωθούμε και να προσφέρουμε/να μάς προσφέρει αυτή η χώρα. Δύσκολα ίσως αλλά «θα την παλέψουμε». Για όσους μας κυβερνούν, η παιδεία είναι άχρηστη. Αμόρφωτοι, άνεργοι, φτωχοί κι υποταγμένοι. Έτσι μάς θέλουν. Για εμάς και τη χώρα που οραματιζόμαστε, η παιδεία είναι οξυγόνο. 

Μια συζήτηση για τις εξελίξεις στην Κύπρο

Συμμετέχουν από την Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ οι:

• Λουκάς Αξελός
• Γιάννης Σχίζας
• Ρούντι Ρινάλντι

Συντονίζει ο Στέλιος Ελληνιάδης.

Περι-plan-ηση χωρίς σχέδιο

Πόσο προβληματική αποδεικνύεται η μονομέρεια και η προσπάθεια αυτοεπιβεβαίωσης

του Χρίστου Καραμάνου

Οι εξελίξεις στην Κύπρο έδωσαν αφορμή για μια νέα έξαρση επίθεσης απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ–ΕΚΜ με όχημα τα επονομαζόμενα Plan B, Plan C. Ας εξετάσουμε τα επιχειρήματα που προβάλλονται από την κατεύθυνση αυτή.

Ένα πρώτο επιχείρημα λέει ότι «το ΟΧΙ της Κύπρου απέδειξε ότι εντός ευρώ δεν μπορεί να υπάρξει διαπραγμάτευση». Τα γεγονότα όμως είναι νωπά και δεν επαληθεύουν όσους επιζητούν στις κυπριακές εξελίξεις μια αυτοεπιβεβαίωση των διαχωριστικών τους επιλογών. Αν κάτι αναδείχθηκε, κατ’ αρχήν, είναι ότι το ΟΧΙ ενός λαού μπορεί να θέσει σε αμφισβήτηση ένα τροϊκανό σχέδιο. Αναδείχθηκε επίσης –και αυτό είναι το κρίσιμο- ότι η διαπραγμάτευση με την τρόικα δεν μπορεί να προωθηθεί από μία μνημονιακή κυβέρνηση. 

Η κυβέρνηση Αναστασιάδη, παρά τις προεκλογικές της δεσμεύσεις, δεν ήθελε και δεν μπορούσε να κάνει ουσιαστική επαναδιαπραγμάτευση του κυπριακού μνημονίου – το οποίο, φευ, ήρθε από την κυβέρνηση Χριστόφια. Η κυβέρνηση Αναστασιάδη συμπεριφέρθηκε με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, όπως η τρικομματική κυβέρνηση Σαμαρά μετά τις εκλογές στην Ελλάδα. Και μάλιστα συνέπηξε κοινό μέτωπο με την κυβέρνηση Σαμαρά ενάντια στο ΟΧΙ του κυπριακού λαού. Συνεπώς το πρώτο πράγμα που αναδεικνύει το ΟΧΙ του κυπριακού λαού είναι ότι για να κατοχυρωθούν τα ΟΧΙ χρειάζεται να υπάρξει, και μάλιστα ως απόλυτη προϋπόθεση, μια μεγάλη πολιτική αλλαγή, να γκρεμιστούν μνημονιακές κυβερνήσεις και το πολιτικό σύστημα της κλεπτοκρατίας, αλλά και να αναδειχθούν -και να επικρατήσουν- άλλοι πολιτικοί προσανατολισμοί σε επίπεδο χώρας. Επιπλέον έχει θεμελιώδη σημασία το να υπάρξει ένα ευρύτερο μέτωπο χωρών και λαών. Άλλο συσχετισμό δημιουργεί η Κύπρος μόνη της, άλλο συσχετισμό δημιουργεί ένα κοινό μέτωπο Ελλάδας–Κύπρου και ακόμη περισσότερο, όταν υπάρχει αυτό σε συνδυασμό με ένα μέτωπο των λαών του Νότου ενάντια στην «αποικιοποίηση του Νότου» - όπως σωστά χαρακτηρίζει το μερκελικό σχέδιο ο ΣΥΡΙΖΑ–ΕΚΜ.