Θα μείνουν οι ευρωπαίοι ηγέτες σταθερά προσηλωμένοι στα μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας ή θα επιτρέψουν σχετική χαλαρότητα, προκειμένου οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών να είναι σε θέση να λάβουν μέτρα για τις ασθενέστερες οικονομικές ομάδες; Η κοινωνική πίεση λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας και η αμφισβήτηση της κατεύθυνσης που έχει πάρει η Ε.Ε. μετά και το «όχι» των Ιρλανδών την Παρασκευή στο δημοψήφισμα για την «ευρωσυνθήκη» (ρεπορτάζ στη σελ. 33), έχουν ενισχύσει τον προβληματισμό για την πορεία της Ενωσης.
Προκειμένου, λοιπόν, να σταλεί ένα μήνυμα και προς τους πολίτες της Ευρώπης, το ζήτημα της ακρίβειας και της ανόδου των τιμών του πετρελαίου θα συζητηθεί την Πέμπτη και την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, στη σύνοδο κορυφής. Ηδη, από πολλές πλευρές (Γαλλία, Ισπανία, Ελλάδα, Αυστρία, Λουξεμβούργο μεταξύ άλλων) έχουν κατατεθεί προτάσεις. Ακόμη και ο κεντροδεξιός Ν. Σαρκοζί προτείνει μείωση του ΦΠΑ στα καύσιμα, ενώ οι Αυστριακοί ζητούν μέτρα για την πάταξη της κερδοσκοπίας. Το θέμα συζητήθηκε πριν στο Ecofin, όπου ο Γ. Αλογοσκούφης έκανε λόγο για «στοχευμένες κοινωνικές μεταβιβάσεις», θέση που εκφράστηκε και στην επιστολή Καραμανλή προς τον πρόεδρο της Κομισιόν Μ. Μπαρόζο. Το ζήτημα έθεσε ο πρωθυπουργός και σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε προ ημερών με την καγκελάριο της Γερμανίας Αγκελα Μέρκελ, την οποία αφού διαβεβαίωσε ότι ισχύει η δέσμευση για αγορά Eurofighter, στη συνέχεια έκανε λόγο για τα αυστηρά δημοσιονομικά κριτήρια του Συμφώνου Σταθερότητας, για τα οποία πρέπει να υπάρξει κάποια χαλαρότητα.
Θα υπάρξει;Ο φόβος στην Ε.Ε. όπως τον μεταφέρει αρμόδιος υπουργός είναι η περαιτέρω άνοδος του πληθωρισμού. Γι' αυτό δεν πρόκειται να κάνουν οι Βρυξέλλες τα «στραβά μάτια» στη μεγάλη αύξηση των ελλειμμάτων. Στο ίδιο το σύμφωνο, όμως, προβλέπεται ότι «σε δύσκολες στιγμές» θα επανεξετάζονται κάποιοι στόχοι κι αυτό εκτιμάται ότι θα επιτρέψει στις κυβερνήσεις να λειτουργήσουν με μεγαλύτερη ευλιγισία επιλογών. Οι κινήσεις που αναμένεται να συζητηθούν είναι:*Συντονισμός των κινήσεων της Ε.Ε., των ΗΠΑ και κρατών της Ασίας ώστε να μειωθεί η τιμή του πετρελαίου. Μείωση του ΦΠΑ στα καύσιμα, είναι δύσκολο να αποφασιστεί. Είναι πιθανόν, όμως, να αποφασιστεί μείωση του ΦΠΑ σε εναλλακτικές πηγές.*Μέτρα σε διεθνές επίπεδο, ώστε να ελεγχθούν τα κερδοσκοπικά παιχνίδια στις αγορές των καυσίμων και των τροφίμων.*Επιτάχυνση του «γύρου συνομιλιών της Ντόχα» για να τεθούν κάποιοι κανόνες στο παγκόσμιο εμπόριο.*Προκειμένου να διασκεδαστούν οι εντυπώσεις ότι η Ε.Ε. ενδιαφέρεται πρωτίστως για τα κέρδη των επιχειρήσεων και λιγότερο για τους πολίτες, αναμένεται ότι θα ληφθεί απόφαση για τη χορήγηση επιδομάτων στις πιο ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. *Μία από τις προτάσεις που είχαν συζητηθεί παλιότερα, είναι να εξαιρούνται οι δαπάνες για εξοπλισμούς από τα ελλείμματα. Η πρόταση αυτή όμως είναι αμφίβολο αν θα επανέλθει στο τραπέζι, αφού θα απελευθέρωνε μεν κονδύλια, την ίδια στιγμή όμως θα ενέτεινε τις πιέσεις των ενδιαφερόμενων χωρών (Γαλλία, Γερμανία, ΗΠΑ) για αγορές όπλων τώρα.Οποιες και αν είναι οι τελικές αποφάσεις, το σίγουρο είναι πάντως ότι τα μηνύματα από τους πολίτες έχουν αρχίσει να λαμβάνονται στις Βρυξέλλες. Εστω και αν μια συζήτηση δεν σημαίνει αλλαγή πορείας, όπως ζητούν όλο και περισσότεροι πλέον στην Ευρώπη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΙΟΔΡΑΣ, ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 15/6/08