Της ΚΟΡΙΝΑΣ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ
Ενα φάσμα πλανάται πάνω από την Ευρώπη: το φάσμα της κρίσης. Ολοένα και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες μπαίνουν σε ύφεση και χιλιάδες εργαζόμενοι προστίθενται στα πλήθη των ανέργων. Απεργίες και διαδηλώσεις σημειώνονται σε καθημερινή σχεδόν βάση από τη Γαλλία ώς τη Λιθουανία κι από τη Βουλγαρία ώς τη Βρετανία.
ΓΑΛΛΙΑ
Η Ισλανδία είναι η πρώτη χώρα η κυβέρνηση της οποίας έπεσε θύμα της κρίσης. Και δεν έχουμε δει τίποτα ακόμα.
Η μέχρι πρότινος ανθηρή ιρλανδική οικονομία σήμερα είναι αυτή που έχει πληγεί περισσότερο απ' όλες τις οικονομίες της ευρωζώνης. Σε τέτοιο σημείο, μάλιστα, που οι Ιρλανδοί, σύμφωνα με νέο γκάλοπ, να τάσσονται υπέρ της συνθήκης της Λισαβόνας, την οποία είχαν απορρίψει πέρυσι.
Ανησυχητικά φαινόμενα
Η Γερμανία βιώνει τη χειρότερη κρίση της μεταπολεμικής περιόδου. Η Ισπανία χτύπησε το ρεκόρ των 3,3 εκατ. ανέργων, τον μεγαλύτερο αριθμό από το 1996. Το δε ποσοστό της ανεργίας, το οποίο σήμερα κυμαίνεται γύρω στο 14,4%, υπολογίζεται ότι θα σκαρφαλώσει στο 18,7% ώς το 2011.
ΛΕΤΟΝΙΑ
Η οικονομική κρίση έβγαλε στους δρόμους τους Λετονούς. Και όταν ακόμα οι ψυχροί Ισλανδοί «τα σπάνε» σαν θερμόαιμοι Μεσογειακοί, τότε τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Και ίσως γίνουν ακόμα σοβαρότερα, όταν το 2010, το μέσο ποσοστό ανεργίας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες θα αγγίζει το 10%.
Σε αυτό το κλίμα, πολλά ευρωπαϊκά ΜΜΕ και αναλυτές θυμούνται τα «Δεκεμβριανά» της Ελλάδας. Οπως θυμούνται και τους φόβους του Σαρκοζί για εξαγωγή του φαινομένου, αλλά και την προειδοποίηση που είχε απευθύνει ο πρόεδρος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Ντομινίκ Στρος-Καν: «Η κοινωνική αναταραχή μπορεί να ξεσπάσει σε πολλές χώρες, ακόμα και σε εκείνες με προηγμένη οικονομία».
«Η κοινωνική αναταραχή θα ενταθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη και ενδέχεται να λάβει διαστάσεις κοινωνικής έκρηξης, όσο καλπάζει η κρίση», προβλέπει σήμερα ο οικονομολόγος Ρόναλντ Τζάνσεν από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Εμπορίου (ETUC). «Κι αυτό όχι μόνο επειδή χάνονται συνεχώς θέσεις εργασίας, αλλά κι επειδή τα εργασιακά κεκτημένα θα θιγούν από εργοδότες οι οποίοι θα πουν "αν θέλεις να κρατήσεις τη δουλειά σου, πρέπει να δεχτείς περικοπή στο μισθό ή σε κάποια επιδόματα"».
Ενας άλλος παράγοντας που δημιουργεί ανησυχία για γενίκευση των αναταραχών, είναι το γεγονός ότι το 2009 αποτελεί εκλογική χρονιά για την Ευρώπη. Εκτός από τις ευρωεκλογές του Ιουνίου, θα διεξαχθούν βουλευτικές ή προεδρικές εκλογές σε αρκετές χώρες όπως η Γερμανία, η Σλοβακία, η Λιθουανία, η Βουλγαρία και η Ουκρανία. Η προεκλογική περίοδος αποτελεί σχεδόν κατά κανόνα περίοδο έντασης και πόσο μάλλον όταν διεξάγεται σε κλίμα γενικότερης κρίσης και ανασφάλειας.
Πού θα οδηγήσει όλο αυτό; Σε μια εντονότερη ριζοσπαστικοποίηση των πολιτών και σε μια στροφή προς τα αριστερά ή, αντίθετα, σε άνοδο της άκρας δεξιάς και της ξενοφοβίας;
ΒΡΕΤΑΝΙΑ
Ρατσισμός SOS
Η απεργία στα βρετανικά διυλιστήρια κατά της πρόσληψης εργατών από την Ιταλία και την Πορτογαλία ή δηλώσεις όπως εκείνη του ιταλού υπουργού Εσωτερικών Ρομπέρτο Μαρόνι ότι «με τους λαθρομετανάστες πρέπει να είμαστε κακοί και όχι καλοκάγαθοι» -και μάλιστα σε μια χώρα στην οποία παρατηρείται ένα ανησυχητικό κύμα ξενοφοβίας- δεν αποτελούν αισιόδοξους οιωνούς.
Γερμανία, Βρετανία, Ιταλία και Γαλλία όρισαν μια μίνι συνάντηση για τις 22 Φεβρουαρίου στο Βερολίνο, με στόχο να προετοιμαστούν για τη σύνοδο της G20, που θα γίνει τον Απρίλιο. Γύρω από ποιον άξονα θα κινηθούν όμως;
Σε μια εποχή που η νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ φαίνεται αποφασισμένη να ασκήσει γερό έλεγχο στην οικονομία και το περιοδικό «Time» «ανακαλύπτει» τον Μαρξ, οι μεγάλοι της Ευρώπης αγωνιούν για τη διάσωση του νεοφιλελεύθερου μοντέλου παρά για τις στρατιές των ανέργων και τους δείκτες της φτώχειας. Ισως μια ματιά στο «Κεφάλαιο» να τους βοηθούσε λίγο. Στην ανάγκη, ακόμη και από το «Time»...
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 08/02/2009
