Στη φτώχεια έστειλε πέρυσι επιπλέον 530.101 Ελληνες η αποτυχία της κοινωνικής πολιτικής της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να ανεβούν στα 2,12 εκατ. τα άτομα που δίνουν μάχη για την επιβίωση με τους αγρότες, τους συνταξιούχους και τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα να αποτελούν τις κοινωνικές ομάδες που δέχτηκαν το μεγαλύτερο «χαστούκι».
Από το σύνολο του πληθυσμού σχεδόν ένας στους δύο δεν μπόρεσε να κάνει το 2008 διακοπές έστω για μία εβδομάδα, ενώ αυξήθηκε δραματικά ο αριθμός των πολιτών που δεν έχουν ικανοποιητική θέρμανση στο νοικοκυριό τους, αδυνατούν να καλύψουν τα οικονομικά τους «ανοίγματα» και δεν αντέχει η τσέπη τους για να καταναλώνουν κάθε δεύτερη μέρα κρέας, κοτόπουλο ή ψάρι.
Νεόπτωχοι 530.000 Ελληνες πέρυσι
Και όλα αυτά, παρά τις προεκλογικές εξαγγελίες της κυβέρνησης το 2007 για την ίδρυση Ταμείου κατά της Φτώχειας και τη χορήγηση 1.000 ευρώ σε κάθε φτωχό... Αντ αυτού δεν δόθηκε ούτε ένα ευρώ μέσα στο 2008, ενώ και ο προϋπολογισμός του Ταμείου για το 2009 «ψαλιδίστηκε» από το 1 δισ. στα 350 εκατ. ευρώ.
Επιδείνωση
Από την Ετήσια Εκθεση Οικονομικών και Κοινωνικών Δεικτών για τα Ελληνικά Νοικοκυριά της VPRC, που δημοσιοποιήθηκε χθες, προκύπτει ότι το ποσοστό των ατόμων που περιήλθαν σε «περιβάλλον φτώχειας» λόγω της ραγδαίας επιδείνωσης της οικονομικής τους κατάστασης εκτινάχθηκε το 2008 στο 24% (ήτοι 2.120.406 άτομα) έναντι 18% (1.590.305 άτομα) το αμέσως προηγούμενο έτος.
Νεόπτωχοι 530.000 Ελληνες πέρυσι
Οι περισσότερο ευάλωτες ομάδες της ελληνικής κοινωνίας είναι οι αγρότες (γεωργοί - κτηνοτρόφοι - ψαράδες) όπου το ποσοστό των φτωχών φτάνει το 36,2%, οι συνταξιούχοι με 36% (το ποσοστό αυτών που έχουν συνταξιοδοτηθεί από τον ιδιωτικό τομέα διαμορφώνεται σε 42%) και οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα με 19%.
Σημαντική αύξηση κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες σημείωσε ο αριθμός των Ελλήνων (21% του συνόλου ήτοι 1.855.355 άτομα) που δεν διέθεταν πέρυσι την οικονομική δυνατότητα ώστε να έχουν ικανοποιητική θέρμανση στο νοικοκυριό τους και κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες ο αριθμός αυτών που δεν μπόρεσαν να κάνουν ούτε μία εβδομάδα διακοπές λόγω οικονομικής δυσπραγίας (46% ή 4.064.112 άτομα).
Εξάλλου, το 42% των Ελλήνων (3.710.711 άτομα) δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν ούτε τις έκτακτες αλλά ούτε και τις αναγκαίες τους δαπάνες, ενώ το 26% (2.297.107 άτομα) δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα για να τρώνε τρεις φορές την εβδομάδα κρέας, κοτόπουλο, ψάρι ή λαχανικά (ίσης αξίας για τους χορτοφάγους).
Λογαριασμοί
Από την επιμέρους επεξεργασία των στοιχείων της έρευνας προκύπτει ότι ένας στους τρεις (35% έναντι 27% το 2007) αντιμετώπιζε δυσκολίες στην πληρωμή των οικιακών λογαριασμών (νερό, ηλεκτρικό ρεύμα, φυσικό αέριο), ένας στους τέσσερις δεν μπορούσε να αποπληρώσει τη δόση διάφορων δανείων ή της πιστωτικής του κάρτας (26% από 19%) και ένας στους δέκα δεν ήταν συνεπής στην καταβολή του ενοικίου ή της δόσης για το στεγαστικό του δάνειο (13% από 12%).
Το ποσοστό των πολιτών οι οποίοι πληρώνουν μηνιαίως κάποιο ποσό στις τράπεζες για την εξόφληση καρτών, δόσεων ή δανείων αυξήθηκε το 2008 κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες στο 45%. Από τους πολίτες αυτούς το 77% επιβαρύνεται «πολύ» και «αρκετά» στα οικονομικά του από τις υποχρεώσεις αυτές, ενώ το 29% επιβαρύνεται «πολύ».
Ως εκ τούτου η VPRC καταλήγει στο συμπέρασμα ότι από το σύνολο του πληθυσμού το ένα τρίτο των πολιτών (34,5%) βρίσκεται «πιεσμένο» πλέον από τις πάσης φύσεως δανειακές του υποχρεώσεις, ποσοστό που το 2007 έφτανε στο 29,5%.
Ακόμη πιο αναλυτικά, το 61% των μισθωτών του Δημοσίου βρίσκεται χρεωμένο με δόσεις, πιστωτικές κάρτες και δάνεια, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα φτάνει το 56%.
ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ - ΒΟΗΘΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Αποδοχές χαμηλότερες από το κόστος διαβίωσης
Οι αποδοχές σε μισθούς και σε συντάξεις, καταλήγει η έρευνα, παραμένουν χαμηλές στην Ελλάδα και δυσανάλογες με το υψηλό κόστος διαβίωσης, απόκλιση που καλύπτεται από την πολυαπασχόληση μισθωτών, την πρόσθετη εργασία συνταξιούχων αλλά και από την οικονομική ενίσχυση από την ευρύτερη οικογένεια:
Περισσότερο από ένα εκατομμύριο πολίτες, δηλαδή το 12% του πληθυσμού της χώρας, αναγκάζεται να κάνει και δεύτερη δουλειά για να τα βγάλει πέρα.
Το αντίστοιχο ποσοστό το 2007 ήταν 13%. Το ποσοστό στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα είναι 17% (από 15% το 2007), ενώ στους δημοσίους υπαλλήλους είναι μόλις 10%, μειωμένο κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2007.
Εργασία ή περιστασιακές δουλειές για να συμπληρωθεί το εισόδημά του ασκεί και το 10% των συνταξιούχων, ή 171.400 άτομα, μειωμένο κατά 1%, συνολικά, σε σχέση με το 2007, αλλά αυξημένο κατά 5% στην ειδική κατηγορία των συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα
Τα πράγματα ενδεχομένως να ήταν χειρότερα για τα περισσότερα νοικοκυριά, εάν δεν ήταν ενισχυμένος ο θεσμός της οικογένειας στην Ελλάδα. Το 32% των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα (571.096 άτομα) έχουν οικονομική βοήθεια από την οικογένεια.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΣΜΑ
kosma@pegasus.gr
ΣΥΡΡΙΚΝΩΣΗ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ 1,5%
Φτωχότεροι οι υπάλληλοι του ευρύτερου δημοσίου
Φτωχότεροι γίνονται χρόνο με τον χρόνο οι υπάλληλοι του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς οι αυξήσεις που δίνει η... νέα κυβέρνηση μέσω της εισοδηματικής πολιτικής υπολείπονται του μέσου πληθωρισμού. Από το 2005 μέχρι και πέρυσι (με μοναδική εξαίρεση το 2007) οι μισθολογικές αυξήσεις ήταν χαμηλότερες από τον τιμάριθμο.
Αν τώρα λάβουμε υπόψη ότι δίνονται στον βασικό μισθό και όχι στις συνολικές αποδοχές και πως «ροκανίζονται» από εισφορές και φορολογία, προκύπτουν απώλειες για τα πραγματικά εισοδήματα.
Για το 2009, όπως έγραψε το «Εθνος», η κυβέρνηση προσανατολίζεται να δώσει αυξήσεις στους εν ενεργεία υπαλλήλους 2,5% με προβλεπόμενο πληθωρισμό μεταξύ 2,2% και 2,6%.
Αν αφαιρέσουμε πληθωρισμό, φόρο και εισφορές, έχουμε συρρίκνωση του πραγματικού εισοδήματος που φτάνει έως το 1,5% και «μεταφράζεται» σε 52 ευρώ τον χρόνο για έναν πρωτοδιόριστο και 390 ευρώ τον χρόνο για υπάλληλο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης με 33 χρόνια προϋπηρεσία.
Ακόμη μεγαλύτερες εισοδηματικές απώλειες καταγράφηκαν το 2008, όταν οι μεσοσταθμικές αυξήσεις κυμάνθηκαν μεταξύ 3,1% και 3,3%, τη στιγμή που ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός ήταν 4,2%.
ΑΔΡΑΝΗΣ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Ούτε ένα ευρώ στο Ταμείο κατά της Φτώχειας
Αδρανής παραμένει η κυβέρνηση, την ώρα που το πρόβλημα παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις με αποτέλεσμα να καταλήγουν στον πίθο των Δαναϊδων οι κοινωνικές δαπάνες. Πριν από τις εκλογές του 2007 έταξε 1.000 ευρώ τον χρόνο σε κάθε φτωχό συστήνοντας Ταμείο κατά της Φτώχειας.
Στη συνέχεια δεν έδωσε ούτε ένα ευρώ εντός του 2008, έκοψε τον προϋπολογισμό του Ταμείου για το 2009 από το 1 δισ. ευρώ στα 350 εκατ. ευρώ και με χαρακτηριστική καθυστέρηση μόλις προ δεκαημέρου κατέθεσε στη Βουλή την τροπολογία για το επίδομα θέρμανσης.
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας, μόνο το 13% των ατόμων που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας καταφέρνει να το υπερβεί επωφελούμενο από τις κοινωνικές μεταβιβάσεις.
Στην Ευρωπαϊκή Ενωση το αντίστοιχο ποσοστό είναι 38,5%.
Η μεγάλη αυτή διαφορά δείχνει ότι στη χώρα μας οι κοινωνικοί πόροι κατασπαταλιούνται χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Μάλιστα, αν αναλογιστούμε πως οι κοινωνικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι σχεδόν ισοδύναμες με το μέσο ευρωπαϊκό επίπεδο (26% στην Ελλάδα και 27,6% στην Ευρώπη), γίνεται αντιληπτό ότι στο εσωτερικό κατανέμονται χωρίς σχέδιο και δεν πιάνουν τόπο.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο πρώην υπουργός Οικονομίας κ. Γιώργος Αλογοσκούφης, εξαγγέλλοντας την ίδρυση του Ταμείου κατά της Φτώχειας τον Αύγουστο του 2007 λίγο πριν από τις βουλευτικές εκλογές, είχε μιλήσει για την «αναποτελεσματικότητα των κοινωνικών δαπανών».
Παράλληλα, είχε ανακοινώσει ότι το 2008 η «προίκα» του Ταμείου θα ήταν 500 εκατ. ευρώ -δεν δόθηκε ούτε ευρώ- και θα φτάσει τα 2 δισ. ευρώ το 2010.
«Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει η δυνατότητα ενίσχυσης των φτωχών με 1.000 ευρώ κατά μέσο όρο τον χρόνο», είχε πει ο κ. Αλογοσκούφης.
Από τότε πέρασε ενάμιση χρόνος και τώρα αναμένεται να πάρουν οι δικαιούχοι (χαμηλοσυνταξιούχοι, άνεργοι) επίδομα θέρμανσης από 100 έως 200 ευρώ.
Κώστας Τσαχάκης, ΄΄ΕΘΝΟΣ΄΄, 5/2/09
